Jak potwierdzać swoje kompetencje cyfrowe?

Podstawą przy szukaniu pracy jest dobre CV, ale równie ważne, a nawet ważniejsze są różne dyplomy i certyfikaty, świadczące o kwalifikacjach posiadacza.

Jednymi z najbardziej poszukiwanych umiejętności, niezbędnych w znakomitej większości zawodów, są umiejętności cyfrowe (komputerowe). Trudno dziś wyobrazić sobie pracę księgowego, analityka, handlowca, projektanta, inżyniera czy urzędnika państwowego – bez komputera. Według szacunków Unii Europejskiej takie kompetencje są wymagane na 90 proc. stanowisk pracy! Wiele osób te kompetencje posiada, ale jak to udowodnić pracodawcy? A udowodnić trzeba, bo według Indeksu DESI z 2019 roku, zaledwie 46 proc. obywateli Polski posiada jakiekolwiek kompetencje cyfrowe. Dyplomy ukończenia szkół (wyjąwszy kierunki informatyczne) zazwyczaj nie dają gwarancji posiadania takich kompetencji, zaświadczenia o ukończeniu różnych szkoleń tym bardziej nie – a jak w gąszczu różnorakich certyfikatów, obecnych na rynku, wybrać te naprawdę wiarygodne? Z pomocą przychodzi Zintegrowany System Kwalifikacji (ZSK), wprowadzony Ustawą z dnia 22 grudnia 2015 r., do którego – poza kwalifikacjami formalnymi z systemu szkolnictwa – sukcesywnie włączane są kwalifikacje rynkowe.

Kwalifikacje włączone do ZSK są wyczerpująco opisane w Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji (https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl/). Z Rejestru można dowiedzieć się, co trzeba wiedzieć i umieć, żeby kwalifikację uzyskać (efekty uczenia się), jak przebiega proces walidacji, jakie są przybliżone koszty certyfikacji itd. Obecnie w Rejestrze można znaleźć już kilka kwalifikacji rynkowych z szeroko pojętego zakresu informatyki, w tym jedną o charakterze powszechnym: Certyfikat Umiejętności Komputerowych – poziom podstawowy (CUK-pp). Rejestr daje przedsiębiorcom możliwość przeglądu kwalifikacji i wybrania tych, których potrzebują dla swoich pracowników czy kandydatów do pracy. Z drugiej strony pokazuje możliwości kształcenia, zdobywania kwalifikacji i certyfikacji – osobom, wchodzącym na rynek pracy lub poszukującym nowych wyzwań.

CUK-pp jest dokumentem świadczącym, że jego posiadacz nabył kwalifikację i potwierdził podstawowe kompetencje komputerowe, umożliwiające korzystanie z komputera w dzisiejszym świecie. To certyfikat dla pracowników wszystkich specjalności, którzy na co dzień posługują się komputerem, korzystają z Internetu, tworzą i edytują dokumenty oraz arkusze kalkulacyjne.

Kwalifikację CUK-pp opisują 4 zestawy efektów uczenia się (szczegółowo opisane w Rejestrze):

• Podstawy pracy z komputerem (B1)
• Podstawy pracy w sieci (B2)
• Przetwarzanie tekstów (B3)
• Arkusze kalkulacyjne (B4)

Egzamin jest odrębny dla każdego z 4 zestawów, składa się z zadań (poleceń) praktycznych oraz ewentualnie z pytań testowych.

Decyzją administracyjną Ministra Cyfryzacji Polskie Towarzystwo Informatyczne (PTI) uzyskało uprawnienia Instytucji Certyfikującej dla tej kwalifikacji. PTI zajmuje się certyfikacją umiejętności komputerowych od roku 1997, kiedy to Fundacja ECDL z Irlandii powierzyła mu na zasadzie wyłączności na terenie Polski funkcję Instytucji Certyfikującej ECDL (Europejskiego Certyfikatu Umiejętności Komputerowych). W PTI egzaminy na CUK-pp są tożsame z egzaminami na kwalifikację ECDL BASE (CUK-pp jest uogólnieniem ECDL BASE).

Po zdaniu wszystkich czterech egzaminów, Kandydat automatycznie uzyskuje certyfikat ECDL BASE. Jeśli ma takie życzenie, może zamówić także certyfikat CUK-pp. Oba certyfikaty drukowane są po polsku i angielsku, są numerowane i chronione hologramem. Oba są ważne bezterminowo.

Certyfikat Umiejętności Komputerowych – poziom podstawowy jest wydawany przez PTI wszystkim osobom, które spełniły wymogi certyfikacji ECDL BASE, a więc zdały cztery egzaminy ECDL: B1, B2, B3, B4 – w dowolnym czasie i w dowolnym miejscu na świecie.

Certyfikacja ECDL (obecnie obejmuje w Polsce 22 moduły) istnieje od roku 1997 i od tego czasu przeszła bardzo wiele zmian i istotnie się rozwinęła. Z certyfikacji europejskiej (ECDL to przecież European Computer Driving Licence), stała się certyfikacją światową, jako ICDL (International…). Certyfikaty ICDL/ECDL wydaje się już w ponad 150 krajach a egzaminy można zdawać w 41 językach, w tym oczywiście po polsku.

W roku 2017 program certyfikacyjny ICDL uzyskał Znak Dostosowania: Gotowość od Międzynarodowego Stowarzyszenia Technologii w Edukacji ISTE (USA). W 2018 r. amerykański serwis ACE CREDIT® dokonał ewaluacji modułów ICDL i zarekomendował dla nich tzw. kredyty uczelniane (ponad 2000 uczelni amerykańskich uznaje kredyty ACE). W wydanym w 2018 roku raporcie UNESCO pokazano program ECDL/ICDL jako światowy, znaczący przykład ramy umiejętności cyfrowych. Opisano tam ECDL/ICDL jako przykład ramy funkcjonującej w wielu krajach pokazując, że 177 efektów uczenia się ECDL/ICDL’a jest przyporządkowanych do europejskiej ramy kompetencji cyfrowych DigComp. To największa liczba efektów, wśród wszystkich pokazanych tam ram. W raporcie European Training Foundation z roku 2018, wiele miejsca poświęcono ECDL-owi i żadna inna certyfikacja w Polsce występująca nie została tam wymieniona. W Raporcie Unii Europejskiej RfS 43 z 2019 roku przeanalizowano wiele systemów certyfikacyjnych pod względem zapewniania jakości – ECDL uzyskał jedną z najwyższych not w tym zakresie.

Certyfikat Umiejętności Komputerowych – poziom podstawowy jest kwalifikację dobrze rozpoznawalną w Polsce, dzięki włączeniu jej do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji. Potwierdzenie tej kwalifikacji w PTI daje także możliwość otrzymania – bez zdawania dodatkowych egzaminów – rozpoznawalnego na całym świecie certyfikatu ECDL BASE. Warto się postarać!