Jak zostać profesjonalnym coachem w Polsce?

Dorota Trzmielewska

Akredytowany przez ICF coach ACC, Vice Prezes ICF Polska

W raporcie „Rynek pracy, edukacja, kompetencje.” możemy przeczytać o tym, że:

„Młodzi Polacy w wieku 18-26 lat mają problemy ze zidentyfikowaniem swojego miejsca na rynku pracy – myśląc o przyszłości, czują się nieco zagubieni, nie wiedzą, gdzie i jak szukać informacji na temat rynku pracy. Blisko 1/4 osób młodych nie ma „pomysłu na siebie” – nie jest pewna, jaką pracę chciałaby wykonywać w przyszłości i szuka swojej ścieżki zawodowej.”¹

Z drugiej strony przeglądając oferty uczelni wyższych, możemy zaobserwować, że powstaje wiele nowych kierunków, a wśród nich „coaching”, który wpisuje się w stałą ofertę szkoleniową wielu szkół i uczelni wyższych w całej Polsce. Wielu młodych ludzi, zadaje sobie pytanie jak zostać coachem, jaką specjalizację wybrać.

Po pierwsze: Czy coach to zawód?

To bardzo dobre pytanie. Formalnie „coach” stał się zawodem w 2014 roku, kiedy oficjalnie został wpisany decyzją Ministra Pracy i Polityki Społecznej na listę zawodów w pozycji 235920 jako „Trener osobisty (coach, mentor, tutor)” po kilkunastu latach funkcjonowania tej profesji w Polsce.

W przyszłym roku (2020) będziemy obchodzić 15 rocznicę działalności International Coach Federation w Polsce, która zrzesza akredytowanych coachów. Świadczy to o tym, że od 2005 roku coachowie zrzeszeni i akredytowani pracują w Polsce wg najwyższych ogólnoświatowych standardów.

Jak rozpocząć drogę stawania się profesjonalnym coachem?

Z formalnych wymogów, wg standardów największej ogólnoświatowej organizacji coachingowej ICF², warunkiem podstawowym jest ukończenie odpowiedniego szkolenia (min. 60 godz.), odbycie praktyki (min. 100 godz.) oraz współpraca z mentorem (doświadczonym coachem) (min. 10 godz.). Dopiero uzyskanie tych formalności daje możliwość ubiegania się o weryfikację nabytych umiejętności i kompetencji przed niezależnym asesorem i uzyskania akredytacji. Akredytacja przyznawana jest na 3 lata, co determinuje kolejny warunek, czyli stały rozwój coacha oraz pracę z superwizorem.

Z perspektywy klienta, weryfikacja kompetencji coacha jest ważnym aspektem przy wyborze coacha, o czym mówią badania.

„Korzyści z pracy z coachem akredytowanym przez ICF. Aż 94 proc. klientów, którzy doświadczyli coachingu jest zadowolona lub bardzo zadowolona z usługi w przypadku coachów posiadających akredytację.”³

W ICF istnieją 3 poziomy akredytacji: Associate Certified Coach, Professional Certified Coach, Master Certified Coach.

Dobrą praktyką, w drodze stawania się profesjonalnym coachem, jest ukończenie swojego procesu coachingowego. Osobiste doświadczenie weryfikuje wyobrażenia na temat coachingu daje poczucie jak coaching działa. Na dzień dzisiejszy nie jest to warunek niezbędny, jednakże z mojego doświadczenia wynika, że wielu coachów podjęło swoją decyzję zawodową właśnie po swoim osobistym doświadczeniu.

Dużą wartością przy podjęciu decyzji o zawodzie coacha jest znajomość środowiska coachingowego, np. poprzez wolontariat w Oddziałach ICF Polska lub udział w organizowanych przez ICF warsztatach rozwojowych, które odbywają się raz w miesiącu w największych miastach w Polsce.  

Jakie są specjalizacje w coachingu?

Czytając definicję coachingu wg ICF, która definiuje coaching jako:

„towarzyszenie klientowi w kreatywnym procesie, który skłania do myślenia i inspiruje do maksymalizacji zawodowego i osobistego potencjału”.

Zauważamy naturalny podział na:

• Life coaching, który ma na celu podniesienie osobistej efektywności klienta (rozwoju jego potencjału)
• Business coaching, który ma na celu podniesienie efektywności zawodowej (efektywności w roli, którą klient pełni zawodowo)

Patrząc od strony kompetencji i procesu coachingowego rozróżniamy trzy rodzaje coachingu:

• Indywidualny
• Grupowy
• Zespołowy

Natomiast na potrzeby uproszczenia procesu decyzyjnego klienta oraz czytelności oferty, możemy spotkać podział ze względu na obszary pracy, np.:

• Executive coaching, kierowany do najwyższej kadry zarządzającej
• Coaching dla managerów kierowany do kadry menadżerskiej
• Coaching Kariery kierowany do osób będących w zmianie lub rozwoju ścieżki kariery zawodowej

Patrząc jak zmienił się rynek coachingowy w Polsce przez ostatnie 6 lat, można przewidzieć, że będzie powstawać więcej specjalizacji, nie tylko w coachingu biznesowym. Wybór specjalizacji przez coacha często wynika z jego doświadczenia oraz etapu rozwoju.